اداره کل راه آهن آذربایجان اعلام کرد؛پس از میانه، تبریز میزبان تندیس دهقان فداکار خواهد شد.
تبریزمن، تندیس تمام قد زنده یاد “ریزعلی خواجوی” به سفارش اداره کل راه آهن آذربایجان توسط استاد “یعقوب سرابی اقدم” جهت نصب در ایستگاه میانه مورد اجرا قرار گرفته است که از جنس فایبرگلاس بوده و به رنگ برنز پتینه کاری شده در مدت زمان ۲ ماه به اتمام رسیده است.
همه ما داستان واقعی دهقان فداکار را در کتاب فارسی مقطع دبستان مطالعه کرده و یا حداقل شنیده ایم که به دلیل از خودگذشتگی در نجات مسافران قطار، زبانزد عام و خاص بود.
زنده یاد “ریزعلی خواجوی” یا به عبارت صحیح تر، ازبرعلی خاجوی فردی بود که داستان تلاش او برای جلوگیری از برخورد قطار با سنگ‌های فروریخته از کوه های دره رودخانه قرانقو مابین ایستگاه های قرانقو و شیخ صفی در سال ۱۳۴۰، مدت‌ها با عنوان “دهقان فداکار” در کتاب فارسی سوم دبستان چاپ می‌شد.
او که در ۵ اسفند ۱۳۰۹ در روستای قلعه جوق شهرستان میانه متولد شده بود متاسفانه به دلیل عفونت شدید ریوی ناشی از فداکاریش در جریان نجات قطار معروف مسافربری دهه ۴۰، در ۱۱ آذر ۹۶ و در سن ۸۶ سالگی در بیمارستان امام رضا(ع) تبریز درگذشت.
مرد فداکار آذربایجان در آبان ۴۰ در سن ۳۱ سالگی، شب‌هنگام در حالی که در کنار ریل قطار حرکت می‌کرد، متوجه مسدود شدن مسیر قطار به علت ریزش کوه می شود، برای نجات قطار و مسافران آن، کُت خود را آتش زده و به سمت قطار حرکت می کند… این کار نتوانست مسئولان قطار را آگاه سازد و در نهایت با شلیک چند گلوله از تفنگ شکاری خود، توانست باعث توقف قطار گردد.
“یعقوب سرابی اقدم” طراح این تندیس با اشاره به اینکه هیچکس از روی زیر پیراهن، کت نمی پوشد به “تبریزمن” گفت: متاسفانه داستان واقعی دهقان فداکار مقداری تحریف شده است!
وی با انتقاد از تحریف داستان دهقان فداکار در کتب درسی مقطع دبستان ادامه داد: شب هنگام، آن هم در یک منطقه کوهستانی، مگر می شود با درآوردن کت خود برهنه بماند!؟ لذا نفت فانوس را به کت خود آغشته نموده و فانوس هم در دستش بوده تا مشعل را با نفت آن روشن نگه دارد!
سرابی افزود: اصل ماجرا این است که به علت برودت هوا، طوفان و بارش شدید باران، ریه های او عفونت می کند و وقتی هم که همان قطار توقف می کند برخی از مسافران و مسئولان آن بدون اطلاع از خطر ریزش کوه، به اعتراض پرداخته و او را کتک می زنند که چرا موجب توقف قطار شده ای!؟ و حتی سیلی شدید به او باعث نیمه شنوایی مادام العمر دهقان فداکار می شود.
وی اضافه کرد: مرحوم خواجوی سالها بعد توضیح می داد که ماجرا از چه قرار بوده است، از آن منطقه پرخطر هم مستقیماً به بیمارستان انتقال داده شده و ریه هایش تحت مداوا قرار می گیرند که تا آخر عمر هم از مشکل ریه رنج می‌برد، لذا وقتی کت خود را درآورد برهنه نبوده و روزنامه‌های آن زمان هم به صورت جسته و گریخته به پوشش این حادثه پرداخته اند.
مسئول روابط عمومی اداره کل راه آهن آذربایجان نیز در گفت و گو با “تبریزمن” با اشاره به اینکه این تندیس تمام قد قرار است در دهه فجر امسال در ایستگاه راه آهن میانه نصب گردد گفت: با توجه به اینکه ریزعلی خواجوی کارمند ایستگاه میانه بود و کارکنان آنجا خاطرات زیادی از او را در ذهن دارند تصمیم گرفته شد تا این تندیس زیبا در آن ایستگاه نصب گردد.
اسکندرزاده تاکید کرد که قرار است یک مجسمه دیگر هم در ایستگاه راه‌آهن تبریز از زنده یاد ریزعلی خواجوی نصب شود تا خاطرات او برای کل مردم آذربایجان برای همیشه زنده بماند که این امر در آینده نزدیک عملیاتی خواهد شد.
شایان ذکر است در سال ۱۳۸۵ و در سومین همایش اعطای تندیس ملی فداکاری از وی تجلیل شد و تندیس نفیسی به او اهدا شد…لذا نصب مجسمه او در ایستگاه راه آهن میانه به طور حتم می تواند موجب تجدید خاطرات سال های دور در میان اهالی شهرستان میانه گردد.
شهرام صادق زاده
